Universele waarden UNESCO

Om opgenomen te worden op de Werelderfgoedlijst moet een monument aan een aantal zaken voldoen. Het Ir. D. F. Woudagemaal voldoet aan deze universele waarden. Daarom is het stoomgemaal in 1998 opgenomen op de werelderfgoedlijst.

Criteria UNESCO Werelderfgoed

Nederland heeft in totaal twaalf door UNESCO erkende werelderfgoederen. Deze zijn uniek in de wereld en het Woudagemaal is hier één van. UNESCO erkent een monument als werelderfgoed wanneer het voldoet aan één van de volgende 10 criteria:

• het erfgoed vertegenwoordigt een meesterwerk van een creatief menselijk genie;
• het erfgoed stelt een belangrijke interactie van menselijke waarde ten toon, gedurende een tijdspanne of binnen een cultureel gedeelte van de wereld, voor ontwikkelingen in architectuur of technologie, monumentale kunsten, stadsontwerp of landschapsinrichting;
• het erfgoed draagt een unieke, of op zijn minst een exceptionele getuigenis van een culturele traditie of een samenleving, welke nog voortleeft of is verdwenen;
• het erfgoed is een bijzonder voorbeeld van een type gebouw of architectonische of technologische samenstelling van een landschap, welke significante stappen in de menselijke geschiedenis voorstelt;
• het erfgoed is een bijzonder voorbeeld van een traditionele menselijke bewoning of landgebruik, welke een cultuur (of culturen) vertegenwoordigt. Bijzonder wanneer het kwetsbaar is geworden ten gevolge van onomkeerbare veranderingen;
• het erfgoed is direct of zijdelings geassocieerd met gebeurtenissen of levende tradities, met ideeën, of geloof, met artistieke en literaire werken of bijzondere universele betekenis (het Werelderfgoedcomité beschouwt dit criterium alleen toepasbaar in bijzondere omstandigheden en alleen in verbinding met een ander cultureel of natuurlijk criterium op de lijst);
• het erfgoed is een voorbeeld van belangrijke stappen in de geschiedenis van de aarde;
• het erfgoed vertegenwoordigt lopende ecologische en biologische processen;
• het erfgoed herbergt de belangrijkste natuurlijke onderkomens voor het behoud van globale significante biodiversiteit;
• het erfgoed is een gebied met een exceptionele natuurlijke schoonheid.

Het Woudagemaal als Werelderfgoed

Net als een aantal andere monumenten in Nederland voldoet het Woudagemaal aan een aantal van deze criteria, en dit is reden genoeg voor een opname op de Werelderfgoedlijst:

• de opkomst van stoom als energiebron gaf de Nederlanders een krachtig instrument in hun duizendjarige opgave van waterbeheer, en het Woudagemaal is het grootste in zijn soort (criterium 1);
• het Woudagemaal symboliseert het hoogtepunt van Nederlandse waterbouwkunde, die eeuwenlang model heeft gestaan en de standaard is geweest voor de hele wereld (criterium 2);
• het Woudagemaal legt uitzonderlijke getuigenis af van de kracht van stoom voor de beheersing van natuurkrachten, in het bijzonder in de toepassing ervan door Nederlandse ingenieurs (criterium 4).